Asya Hun Devleti’nde Yönetim ve Ordu Sistemi

 Asya’nın Korkulan Gücü: Asya Hun Devleti’nde Yönetim ve Ordu Sistemi

İmparatorluğun Kuruluşu
MÖ 220 yılında, Asya'nın bozkırlarında Teoman tarafından, Türk tarihinin ilk örgütlü devleti olan Asya Hun Devleti kuruldu. Bu devletin başkenti, kutsal sayılan Ötükendi. Devletin varisi Metehan iken, Teoman'ın Çinli bir kadından çocuğu oldu. Teoman, Türk töresini çiğneyerek, Çinli eşinin etkisiyle yeni oğlunu tahtın varisi yaptı. Oğlu Metehan'ı da, düşman kabilesi olan Yüeçilere esir olarak gönderdi. Fakat Metehan, babasının düşünemeyeceği kadar güçlüydü ve oradan kaçarak kendi devletine gelmeyi başardı. Metehan, devletine geldiğinde çok sadık bir orduya sahip oldu ve bu orduyla; babasını, üvey annelerini ve kardeşlerini öldürerek, MÖ 209 yılında Asya Hun İmparatorluğu'nun yeni hükümdarı oldu.

                                                                                                                                                                                                                             Asya Hun Devleti'nin sınırlarını gösteren bir harita

İmparatorluğun Yönetim Biçimi ve Devlet Yapısı

  1. Shanyü (Hükümdar, Kağan)
    Bilge, kahraman, adaletli ve erdemli olması beklenen hükümdar, devletin yöneticisiydi. Devleti yönetme, asayişi sağlama, halkın ihtiyaçlarını karşılama ve halkın refah düzeyini artırma gibi görevleri vardı.


    Temsili Metehan ve Hatun

  2. Yen-Shih (Hatun)
    Hatun, Kağan'ın eşi idi ve devlet yönetiminde söz sahibiydi. Sadece soylu kadınlar Yen-Shih unvanını alabilirdi. Gerektiği zaman, Kağan'ın vekili olabilirdi.

  3. Devlet Meclisi
    Shanyü'nün kararlarını alırken ona akıl danışmanlığı yapan meclis, soylu boy beylerden oluşurdu; fakat son karar Kağan tarafından söylenirdi. Yeni bir hükümdar seçileceği zaman meclis müzakere yapar, yeni bir Kağan belirlerdi ve belirlenen Kağan dışındaki varisler hükümdar olamazdı.

  4. Vezir
    Hükümdarın yanında olup işlerinde ona yardım eden vezir, Türk olabileceği gibi farklı milletlerden de olabilirdi.

  5. Sol ve Sağ Bilge Prenslikleri
    Hunlar, ülkeyi doğu-batı şeklinde yönetirken, sol ve sağ tarafa prensler atarlardı.

    • Sol Bilge Prens: Genellikle veliaht olurdu ve doğu bölgesini yönetirdi. Çünkü doğu, Çin'e yakın olduğu için daha stratejik ve önemliydi.
    • Sağ Bilge Prens: Batı bölgesini yönetir ve Hunların batıya doğru genişlemesinden sorumluydu.

    Not: Hunlarda yönler normalden farklıdır. Doğuya sol, batıya sağ denir.

İmparatorluğun Ordu Özellikleri ve Savaş Teknikleri

  1. Ordu Teşkilatı ve 10’lu Sistem
    MÖ 209 yılında, Mete Han ordusunu 10’lu, 100’lü, 1000’li ve 10.000’lik birlikler halinde organize etmiştir. Bu tarih, Türk Kara Kuvvetleri'nin kuruluş yılı olarak kabul edilirken, günümüz askeri teşkilatının temelini oluşturmaktadır.

    • 10 kişilik birlik → Onbaşı
    • 100 kişilik birlik → Yüzbaşı
    • 1000 kişilik birlik → Binbaşı
    • 10.000 kişilik birlik → Tümenbaşı

    (Hun Ordusunda Komutanların Rütbeleri)


  2. Ordu Yapısı
    Hun ordusu, 24 birlikten oluşurdu. Her birlik istediği gibi yağma yapabilirdi; fakat hükümdarın emriyle hepsi bir olmak zorundaydı. Ordu, hemen hemen atlı birliklerden oluşurdu ve askerler, çocukluktan beri koyunlara, atlara binerek talim yaparlardı.

  3. Sahte Geri Çekilme
    Hunlar, savaş sırasında sahte ricat-geri çekilme yaparak düşmanı istenen bir bölgeye çekerdi; sonrasında, düşmana saldırarak onu imha ederlerdi. Bu teknik, aynı zamanda Osmanlı ve Selçuklu'da da kullanılmıştır.

  4. Turan Taktiği
    Türklerle özdeşleşen bu teknik için ordu, üç bölüme ayrılırdı. Önce, merkez birlikler düşmana saldırır; ardından geri çekilerek, düşman, ordu tarafından bir yay gibi kuşatılırdı. Merkezde sıkışan düşmana ani saldırılar yapılarak zafer kazanılırdı.                                                                                                                                                               

                       

  5. Islıklı Oklar
    Hun askerleri, haberleşme ve düşmanı psikolojik olarak etkilemek için özel oklar kullanırdı. Bu oklar, uçarken ıslık sesi çıkarırdı ve düşman üzerinde korku yaratırdı.

                            Metehan'ın kullandığı ıslık çalan okun tasviri
  
Blogger:Uğur Karaoğlan


Kaynakça:








Yorumlar

Yorum Gönder

Bu blogdaki popüler yayınlar

Sümer astronomisi ve matematiği

Resim
                                SÜMER ASTRONOMİSİ VE  MATEMATİĞİ Sümerler, M.Ö 4. binyılda Mezopotamya’da Fırat ve Dicle nehirleri arasında kurulan ve tarihte bilinen en eski ve ilk gelişmiş uygarlıklardan biri olarak kabul edilen bir toplumdur.Sümerler,tarım,yazı,hukuk ve dini gibi alanlarda önemli    ilerlemeler kaydetmeleri    , Sümerleri insanlık tarihinde benzersiz bir konuma taşımıştır. Özellikle astronomi ve matematik alanlarındaki katkıları, modern bilimlerin temelini oluşturmuş ve sonraki medeniyetlere ilham kaynağı olmuştur. Sümer Astronomisi Sümer astronomisi, eski Mezopotamya’nın Sümer uygarlığında gelişmiş olan, gökyüzü cisimlerinin hareketlerini inceleyen bilim dalıdır. Sümerler, gökyüzünü gözlemleyerek, zamanı ölçmek, takvimler oluşturmak ve tarım, dini ritüeller gibi toplumsal faaliyetleri düzenlemek için bu bilgileri kullanmışlardır. Bu astronomik gözlemler, gezegenl...
Devamı

Sümerlerde Yönetim ve Ordu Sistemi

Resim
Sümerlerde Yönetim ve Ordu Sistemi Sümerler Kimdir? Sümer çivi yazısı  “Sümerlerde Yönetim ve Ordu Sistemi” konusuna başlamadan önce Sümerleri kısaca tanıyalım. Sümerler, MÖ 4000-2350 yılları arasında, yani günümüzden yaklaşık 6000 yıl önce, “iki nehir arası” anlamına gelen ve bereketli topraklara sahip olan Mezopotamya’da kurulmuş bir medeniyettir. Mezopotamya uygarlığının temeli olarak da bilinirler. Sümerler yazıyı icat etmiş olmalarıyla tanınırlar. Üstelik çivi yazısı ile yazılan günümüze ulaşmış on binlerce Sümer kil tableti bize onların tarihi hakkında bilgiler verir. Sümerler zamanı bilme ihtiyacı ile ilk ay takvimini hazırlamışlardır. Ay’ın evrelerini kapsayan bu takvime göre bir yıl 12 aya ve 354 güne bölünmüştür. Sümerlerin icatları zaman ve yazıyla da sınırlı değildir.   Geometri, astronomi, vergiler, basit makineler, mimari, sulama kanalları, kentsel ve tarımsal alanda yaşanan birçok gelişme Sümerler’in dünyaya kazandırdığı şeylerin yalnızca bir bölümüdür. Süme...
Devamı