Akad'larda Kültür&İnanç


Dünya'nın İlk İmparatorluğu: Akadlılar

       Tarihin en değerli medeniyetlerine ev sahipliği yapmış olan mezopotamyayı hepimiz biliyoruz.Ben ise bu gün sizlere bu medeniyetlerden biri olan Akadlıların kültürü ve onların inançlarına değineceğim. Acaba bu medeniyetin inançları zamanla ne gibi değişimlere uğramış, nasıl bir kültürü varmış; hadi gelin bu soruların cevabını bulalım.

Akad'ın kuruluş efsanesi:

    Akkadlıların hikayesi, sıradan bir çocuktan imparatora yükselen Sargon ile başladı. Efsaneye göre, bir sepet içinde nehre bırakılan Sargon, büyüyünce Kish kralını devirdi ve M.Ö. 24. yüzyılda Akkad İmparatorluğu’nu kurarak Mezopotamya’yı fethetti.

Akad'ın sosyal yapısı:

    Akadlılar imparatorluk sisteminin temellerini atmışlardır. Akadlılar bir çok medeniyeti, kültürü içlerinde barındırıyor. Bu nedenle farklı medeniyet ve toplumların dinleri ve kültürlerinden etkilenmişlerdir. 
Şehir devleti modelini kullandıkları için birçok medeniyeti içlerinde bulundurmaları kolaylaşmış. Medeniyetleri çok geniş alana yayıldığı için kralları, evrenin kralı gibi unvanlarla anılmıştır. . Naramsin adı verilen tanrı kralları için yaptıkları stel bize bu konu hakkında fikir veriyor. Aynı zamanda bize kültürlerinde resmin bize yer edindiğinide gösteriyor. Akadlıların çevre kültürlerden gerek ticaret gerek ise yayılmacı politikalar sebebiyle etkilendiğini söyleye biliriz. 

Akadlıların tanrıları:

    Akadlıların Sümer kültüründen esinlendiği çok tanrılı bir inanç vardı. Bu tanrılar sadece ibadet edilmekle kalmayıp, kralın otoritesinin güçlenmesini sağlamıştı. Bu tanrılardan bağzıları "Anu: Gök tanrısı ve tanrıların en büyüğü.Enlil: Hava ve fırtına tanrısı, aynı zamanda kralların koruyucusu.Ea (Enki): Bilgelik ve su tanrısı, insanlara medeniyet getiren tanrı olarak bilinirdi.İştar (İnanna): Aşk, savaş ve bereket tanrıçası. Akkad döneminde özellikle savaşçı yönü ön plana çıkmıştır.Şamaş (Utu): Güneş tanrısı ve adaletin koruyucusu."

Akadlıların tapınakları:

    Akadlılar aynı ziguratlar gibi büyük tapınaklar inşa etmişlerdir. Naram-Sin'in torununun Marad tapınağını inşa etmesini anlatan yazıt, bizlere bunu göstermektedir. Ayrıca bu tapınaklarda din dışında, ticari ve ekonomik anlamdada bu yapıları kullanmışlardır.

Akadlılarda sanat:

    Akadlıların mühür, yüzük, takı gibi eşyalar yaptıklarına ve kullandıkları hakkında arkeolojik bulgular bulunmuştur. Aynı zamanda Akadlılar çivi yazısı ve taş tabletlere resimler yaptıklarını zaten söylemiştim. Akadlılar bunların yanında taş heykeller yaparakta tanrılarını betimlemiştirler. Akadlıların bu gibi eserleri sayesinde Akad tarihi hakkında bilgi sahibi olabiliyoruz.

Akad'ın gerileyişi ve çöküşü:

    Akad büyük ve hızlı bir orduya sahipti. Bu orduyu beslemek ve ihtiyaçlarını karşılamak Akad için zorlayıcı bir durumdu. Bunun yanında şehir devleti olması ve içinde bir sürü farklı din, kültürün bulunması isyanların oluşmasına sebep olmuştur. Bütün bunların ardından M.Ö. 22. yüzyılda Gutiler tarafından yıkılmıştır.




Yazan: Eymen Taşkın

Kaynakça:

https://www.newworldencyclopedia.org
https://www.metmuseum.org
https://www.worldhistory.org
wikipedia.org
https://www.britannica.com
https://acikerisim.aksaray.edu.tr
https://dergipark.org.tr
eba.gov.tr




































Yorumlar

Bu blogdaki popüler yayınlar

Asya Hun Devleti’nde Yönetim ve Ordu Sistemi

Sümer astronomisi ve matematiği

Sümerlerde Yönetim ve Ordu Sistemi